Mudaharaadadii ka Socday Dalka Lubnaan oo Sababay Dhaawicii ugu Badnaa ,Tan iyo Markii ay Debedbaxyadu Bilaabmeen

Iskudhacyo u dhaxeeya Booliska la dagaalama Rabshadaha  iyo Dibadbaxayaal ka soo horjeeda dowladda oo ka dhacay caasimadda waddanka Lubnaan ee Bayruut ayay  ku dhaawacmeen Tobaannaan qof, goobjoogayaal ayaa sidaasi sheegay.

Qulqulatada ayaa bilaabatay xilli dibadbaxayaashu ay soo Weerrareen rag afka soo duubtay oo dibadbaxooda ka soo horjeeda markii ay isku dayeen inay tagaan fagaare u dhaw baarlamaanka.

Booliska ayaa riday sunta dadka kaga ilmaysiisa iyo Rasaasta Cinjirka ah, halka dibadbaxayaashuna ay dhagxaan Tuurayeen,  Ugu yaraan 20 askari ayaa sidoo kale dhaawacantay.

Dibadbaxyo salka ku haya maamul xumida dhaqaalahe ee  ay Sababteeda Leeyihiin kooxda hoggaanka haysa ayaa waxa ay soo bilowdeen bishii Oktoobar ee Sannadkan.

Dhacdooyinkii Sabtidii Shalay ayaa ka mid ahaa Dhibaatooyinkii Mudaharaad Sababo ee Dalkaasi Soo Mara.Tan iyo Bilawgii  dibadbaxyada ballaadhani Dalkaas ka Bilaabmeen . Waxa ay dibadbaxayaashu dalbanayeen inuu iscasilo Ra’iisul Wasaare, Sacad al-Xariir, Ugu Dambayntiina Wuu Iscasilay Mr Xariiri. hasayeeshee wadahadallo lagu doonayay in lagu soo dhiso xukuumad cusub ayaanan weli lagu guulaysan.

“Waxa uu dibadbax si nabad ah ku socday. Qofkasta waxa uu ku heesayay waxaannu nahay hal mid, wax walba si nabad ah ayey ku socdeen hasayeeshee dhalinyar da’yar ah ayaa waxa ay soo riixeen digaarkii oo waa ay na kala qaybiyeen,” Mona Fawaz oo ka mid aheyd dibadbaxayaasha ayaa BBCda u sheegtay.

“Waxaannu aragnay tiro badan oo boolis ah oo soo baxay oo ina kala kaxeeyay, waa ay ina riixeen kaddibna waxa ay bilaabeen inay nagu soo ridaan sunta dadka kaga ilmaysiisa. Dhab ahaantii ma aanay jirin sabab xoog loogu adeegsado mudaaharaadayaasha.”

Booliska yo ciidammada ammaanka ayaa iyagoo tira badan waxaa loo daadgureeyay gudaha magaalada Bayruut, iyagoo cayrsanaya dibadbaxayaasha, garaacaya oo misana xiraya qar ka mid ah, waxaa sidaasi ku warrantay wakaallada wararka ee Reuters.

Qaar ka mid ah dibadbaxayaasha ayaa isku dayay inay ka gudbaan xayndaabka loo dhigay in dadka loogaga celiyo inay gaaraan baarlamaanka iyo dhismooyinka dowladda. Iskudhacyaduna waxa ay sii socdeen ilaa habeenkii Sabtidii.

Waaxda Difaaca Rayidka Lubnaan ayaa sheegtay in ay dawaysay 54 qof oo dhaawac ah, oo in ka badan kala bar dadkaasi ay isbitaallada u dhigtay. Ma ay cadda in dhammaan dadkaasi ay yihiin rayid iyo inkale.

Dibadbaxyadan waa kuwii ugu ballaarnaa ee lagu arko waddanka Lubnaan in ka badan 10 sanadood. Waxaana ka qeybqaadanaya dhammaan dadka haysta madaahibta kala duwan, arrintaas oo ay ugu dambaysay dhammaadkii dagaalkii sokeeye ee burburka badan gaystay ee socday intii u dhaxaysay 1975-1990, waxaana sidoo kale qeyb ka ahaa mudaharaadyada dhammaan dhinacyada bulshada.

Dibadbaxayaasha ayaa waxa ay ka caraysan yihiin sida hogaamiyayaashooda ay ugu guuldaraysteen inay wax ka qabtaan dhaqaalahan kuududsaday, sicirka sare u socda, shaqo la’aanta baahsan, adeegyada bulshada ee xun iyo musuq maasuqa.

Dalabaadkooda waxaa ka mid ah in la soo afjaro musuq maasuqa dowladda iyo nidaamka siyaasadeedba iyo in la sameeyo gole wasiiro oo ka madax bannaan mad-hab.

Wadahadallo dhexmara Madaxweyne Michel Aoun iyo dhinacyada baarlamaanka oo la doonayo in lagu soo magacaabo ra’iisul wasaare cusub ayaa waxaa lagu wadaa in la qa bto Isniinta.